Vakıflar Hukuku

Sıkça Sorulan Sorular

• Vakıf Nasıl Kurulur?

  Vakıf kurmak iki şekilde mümkündür:
  Noterde resmi senet ile
  Ölüme bağlı tasarrufla
  İster ölüme bağlı tasarrufla olsun ister noterde resmi senet ile kurulmuş olsun vakfın resmi olarak kurulabilmesi için, yerleşim yerinde bulunan sicile tescil edilmesi gerekir. Bunun ayrıntısına aşağıda değineceğiz.
  Resmi senetle vakıf kurma işleminin noterde yapılması gerekiyor dedik. Bunun bir temsilci aracılığı ile yapılması da mümkündür. Ancak temsil ilişkisinin bu konuda özel yetki içeren vekaletname ile sağlanması gerekir. Bu vekalet noterde verilmiş olmalıdır. Ayrıca bu vekalet belgesi özgülenecek mal ve hakları da içeriyor olmalıdır.
  Örnek vermek gerekirse vakıf kurma işlemi için avukata vekalet verileceğinde genel vekaletname yeterli olmaz. Noterden bu konuda ayrıca yetki içeren özel vekaletname çıkarılmalıdır.
  Ölüme bağlı tasarruf denildiği zaman akla gelen en önemli işlem vasiyetnamelerdir. Kuruluş işleminin ölüme bağlı tasarrufla – vasiyetname ile kurulması mümkündür.

• Vakfın Tescili

  Vakıf kurma işlemi noterde resmi senetle veya ölüme bağlı tasarrufla yapıldıktan sonra bunun tescili gerekir. Bu tescil işlemi vakfın yerleşim yerinde bulunan Asliye Hukuk Mahkemesinde gerçekleştirilir. Ayrıca Vakıflar Genel Müdürlüğünce tutulan bir sicil daha vardır ki bu sicile de tescil gerçekleşir.
  Tescile ilişkin karar, başka bir yerde bulunan mahkemece verilmişse bu karar vakfın yerleşim yerinde bulunan Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmek durumundadır. Genel Müdürlükte bulunan sicile yapılacak olan kayıt, mahkemenin bildirimi üzerine kendiliğinden gerçekleşir.
  Yani vakıf kuracak kişilerin mahkemenin tuttuğu sicile kayıt için başvurma yükümü vardır. Ondan sonra Vakıflar Genel Müdürlüğü sicili ile mahkeme ilgilenir. Tabi bunun takibi ilgili kişilerce muhakkak yapılmalıdır.
  Genel Müdürlükte tutulan sicile kayıt da yapıldıktan sonra vakfın kurulduğuna dair Resmi Gazete’de ilan yapılır.

• Vakıf senedi nedir?

  Vakıf senedi kuruluşun en temel belgesidir. Hukuki anlamda bağlayıcıdır ve vakfın bir çok hukuki işlemleri burada yer alan özelliklere göre belirlenir. Bu senet üzerinde vakfın adı, amacı, bu amaca özgülenen mal ve haklar, örgütlenme ve yönetim şekli ile yerleşim yeri bulunur.
  Vakıf senedindeki birtakım eksiklikler tamamlanabilir nitelikte olduğu için kuruluşu engellemez. Yani başvuru reddolunmaz. Mahkeme bu eksiklikleri tamamlattırabilir. Ancak bu eksikliklerin kuruluşa mani olmaması için ilk başvuruda vakfın amacı ve malvarlığı tam olarak senette yer almalıdır.

• Yabancı Vakıfların Türkiye’de Temsilcilik Açması Mümkün Müdür?

  Yabancı vakıfların Türkiye’de şube veya temsilcilik açması, üst kuruluş kurması, üst kuruluşlara katılması veya bunlarla iş birliği yapması mümkündür. Bunun için İçişleri Bakanlığından izin alınması gerekir. Bakanlık burada uluslararası alanda iş birliği yapılmasını yararlı görmelidir ve yukarıda bahsettiğimiz karşılıklılık şartı burada da geçerlidir. İçişleri Bakanlığı Dış İşleri Bakanlığının da görüşünü alarak izin verir.

• Vakıf Sona Erdiğinde Mallara Ne Olur?

  Vakıf kapatıldığı zaman ilk olarak borçları tasfiye edilir. Bundan başka mal veya hak kalırsa mallar en yakın amacı güden bir başka kuruluşa geçer. Bu kuruluş vakıf senedinde yazıyor olabilir.
  Eğer yazmıyorsa Genel Müdürlüğün ve devredilecek vakfın görüşü alınarak mahkeme kararı ile o kuruluşa geçirilebilir. Yani eğer kapatılan vakfın senedinde malların kime devredileceğine ilişkin bir bilgi yoksa mahkeme kararı ile devir yapılır.

• Vakıf Denetimi Nasıl Yapılır?

  Bir vakıf kendi iç denetim mekanizmasını oluşturabilir ve oluşturmalıdır da. Genel olarak danışmanlık sağladığımız kuruluşlarda bu düzeni koruyoruz. Burada denetim kuruluş içinde sağlanabileceği gibi dışardan bir denetim mekanizması kurmak da mümkündür. Bu tamamen somut olayın özelliklerine ve yöneticilerin tercihine bağlıdır.
  Vakıf yöneticileri, yılda en az bir defa vakıf içi denetim raporu oluşturur. Bu raporları da hazırlanmasını takip eden 2 aylık süre içerisinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne bildirir. Bu iç denetimin haricinde gene müdürlük, vakfın faaliyetlerini mevzuata uygunluğunu vs. düzenli aralıklarla denetler.